سرنگ گاواژ+توضیحات +کاربرد
سرنگ گاواژ
سرنگ گاواژ نوعی سرنگ مخصوص است که برای تغذیه یا تجویز دارو از طریق لوله گاواژ (لوله معده) استفاده میشود. لوله گاواژ یک لوله نازک و انعطافپذیر است که از طریق بینی یا دهان وارد معده میشود و برای بیمارانی که قادر به خوردن یا بلعیدن نیستند، مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگیهای سرنگ گاواژ:
- ظرفیت: سرنگهای گاواژ معمولاً در ظرفیتهای مختلف، از 50 میلیلیتر تا 100 میلیلیتر، موجود هستند.
- طراحی: سرنگهای گاواژ معمولاً دارای نوک کاتتر (Catheter Tip) هستند که به راحتی به لوله گاواژ متصل میشود.
- مقاومت: سرنگهای گاواژ باید از جنس پلاستیکی با دوام و مقاوم در برابر فشار باشند تا در حین استفاده آسیب نبینند.
- درجهبندی: درجهبندی روی سرنگ گاواژ باید دقیق و خوانا باشد تا بتوان حجم مایع تزریقی را به طور دقیق کنترل کرد.
- فاقد سوزن: سرنگ گاواژ بر خلاف سرنگهای تزریقی، فاقد سوزن است.
کاربردهای سرنگ گاواژ:
- تغذیه: سرنگ گاواژ برای تجویز غذا و مایعات مغذی به بیماران ناتوان در خوردن و بلعیدن، مانند نوزادان نارس، بیماران سکته مغزی و بیماران مبتلا به اختلالات بلع، استفاده میشود.
- تجویز دارو: سرنگ گاواژ برای تجویز داروهای مایع یا داروهایی که به صورت محلول در آب تهیه میشوند، به بیماران ناتوان در بلعیدن دارو، استفاده میشود.
- شستشوی معده: سرنگ گاواژ برای شستشوی معده در مواردی مانند مسمومیت یا خونریزی معده، استفاده میشود.
- آسپیراسیون معده: سرنگ گاواژ برای تخلیه محتویات معده در مواردی مانند انسداد روده یا استفراغ شدید، استفاده میشود.
نکات مهم در استفاده از سرنگ گاواژ:
- بهداشت: قبل از استفاده از سرنگ گاواژ، دستها باید به خوبی شسته و ضدعفونی شوند.
- استریل بودن: سرنگ گاواژ باید استریل باشد و پس از هر بار استفاده، دور انداخته شود.
- اتصال صحیح: سرنگ گاواژ باید به طور صحیح به لوله گاواژ متصل شود تا از نشت مایعات جلوگیری شود.
- سرعت تزریق: سرعت تزریق مایعات یا داروها از طریق سرنگ گاواژ باید با توجه به شرایط بیمار و نوع مایع یا دارو، تنظیم شود.
- نظارت بر بیمار: در حین استفاده از سرنگ گاواژ، باید بیمار به دقت تحت نظر باشد تا از بروز عوارض جانبی مانند استفراغ یا آسپیراسیون، جلوگیری شود.
نکته: اطلاعات ارائه شده در اینجا صرفاً جهت آشنایی با سرنگ گاواژ است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی در نظر گرفته شود. در صورت نیاز به استفاده از سرنگ گاواژ، حتماً با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید.
روش استفاده از سرنگ گاواژ:
-
آمادهسازی مواد لازم:
- سرنگ گاواژ استریل
- مایع تغذیه یا داروی مورد نظر
- دستکش استریل
- ضدعفونیکننده
-
حفظ بهداشت شخصی:
- دستان خود را با صابون و آب گرم بشویید و ضدعفونی کنید.
- دستکش استریل بپوشید.
-
آمادهسازی سرنگ:
- سرنگ گاواژ را از بستهبندی استریل خارج کنید.
- در صورتی که نیاز به رقیق کردن دارو است، آن را انجام دهید.
-
اتصال سرنگ به لوله گاواژ:
- نوک سرنگ را به انتهای لوله گاواژ متصل کنید. اطمینان حاصل کنید اتصال محکم است و هیچ نشتی وجود ندارد.
-
تزریق مایع تغذیه یا دارو:
- مایع تغذیه یا دارو را به آرامی و با سرعت ملایم از طریق سرنگ تزریق کنید.
- سعی کنید در هنگام تزریق هوا وارد سرنگ و لوله گاواژ نشود.
-
نظارت بر بیمار:
- در طول تزریق، به واکنشهای بیمار دقت کنید. در صورت بروز هرگونه ناهنجاری مانند استفراغ، تنگی نفس یا درد، فوراً تزریق را متوقف کنید و با پزشک یا پرستار مشورت کنید.
نگهداری و دفع سرنگ گاواژ:
- دفع سرنگ استفادهشده: پس از استفاده، سرنگ گاواژ باید بلافاصله در یک ظرف دفن مواد تیز دور انداخته شود. این کار از گسترش عفونتها و بیماریها جلوگیری میکند.
- نگهداری سرنگهای استریل: سرنگهای گاواژ استریل باید در یک محل خشک و تمیز و دور از دسترس کودکان نگهداری شوند.
عوارض احتمالی استفاده از سرنگ گاواژ:
- آسپیراسیون: اگر مایع تغذیه یا دارو به درستی تجویز نشود، ممکن است وارد راههای هوایی شود و باعث آسپیراسیون و عوارض تنفسی شود.
- عفونت: استفاده نادرست از سرنگهای گاواژ و عدم رعایت اصول بهداشتی میتواند باعث عفونتهای میکروبی شود.
- انسداد لوله: در صورتی که مواد تغذیهای یا داروی تزریقی به درستی آماده نشوند، ممکن است باعث انسداد لوله گاواژ شوند.
مراقبتهای بعد از استفاده از سرنگ گاواژ:
- بررسی وضعیت بیمار: پس از تزریق، حتماً وضعیت بیمار را بررسی کنید و از بهتر شدن یا بدون تغییر بودن حالت بیمار اطمینان حاصل کنید.
- تمیز کردن لوله گاواژ: با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید تا بهترین روش و مواد برای تمیز کردن لوله گاواژ را بدانید.
موارد احتیاط و مراقبت:
- تمرکز بر سرعت تزریق: از تزریق مایعات بهسرعت خودداری کنید تا از واردشدن هوا به معده بیمار جلوگیری شود.
- نظارت بر بیمار: در حین تزریق، بهطور مداوم وضعیت بیمار را مشاهده کنید؛ در صورت بروز هرگونه ناهنجاری مشکل تزریق را متوقف کنید.
- تمیز یدن محل تزریق: پس از هر بار تزریق، لوله گاواژ را بهطور کامل شستشو دهید تا بقایای دارو یا محلول تغذیه در لوله باقی نماند.
- بررسی لوله گاواژ: اطمینان حاصل کنید که لوله گاواژ کج یا بسته نشود.
عوارض احتمالی و نحوه برخورد با آنها:
- تهوع و استفراغ: اگر بیمار احساس تهوع و استفراغ دارد، تزریق را متوقف کرده و با پزشک یا پرستار مشورت کنید.
- انسداد لوله گاواژ: اگر مایعات از سرنگ بهسختی منتقل میشوند، ممکن است لوله گاواژ مسدود شده باشد. در این صورت، لوله را تحت فشار ملایم با آب استریل شستشو دهید.
- عفونت: علائمی مانند تب، درد و قرمزی در اطراف بینی یا دهان ممکن است نشاندهنده عفونت باشد. در این موارد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
در پایان، همیشه به یاد داشته باشید که استفاده صحیح و بهداشتی از سرنگ گاواژ از اهمیت بسیاری برخوردار است و عدم رعایت نکات بهداشتی و مراقبتی میتواند منجر به ایجاد مشکلات جدی برای بیمار شود.